ቅንጥብጣብ

  ኣብ ኤርትራ ኣብ ዝኮነ ቤት መግቢ ኣቲካ፣ `ቅንጥብጣብ` ምስ ትእዝዝ ፡  ካብ  ዝተፈላለየ ዓይነት ስጋ ዝተሰርሐ ጸብሒ`ዩ  ዝመጻካ።  `ንተ ሎሚ ሰንኪ  ስደት ከም ናይ ሃገርና ንበልዖ  ቅንጥብጣብ  `ተስኣና ፣  ሳላ LYE.tv , Ella Records, Habesha Poetics, Halenga Eritrea , ATA Meda . . .   （ይቅሬታ！ ሳሕቲ ከም`ዚ እንዳ ኩፖን `ድኳን  ሕድሪ`  ኮይነን`የን ዝስምዓኒ）ደው ይበላ ፡ ብርከን ይጽናዕ እንሆ ብፍልይ ዝበለ ቅንጥብጣብ  ግጥምን ዜማን ካብ ዘስምዓና ሓያለይ ኮይንወን ኣሎ።  በዚ ኣጋጣሚ`ዚ ከይረሳዕክዎ፣ `ናይ ህዝቢ`  `ናበልካ ብኣልማማ ናይ ሰባት ዜማ ኮነ ፡ ያታዊ ዜማታት ምስ ስምካ ለቂብካ ዝግበር ዘሎ ግህሰት ምስ ምኳኑ፣ ብኣግኡ  ክእርምኦ ብጥብቂ የተሓሳስብ！ （ኣየ ኸየ ናተይ ነገር፣ ሓቀይ`ዶ ኣብ`ዚ መወድእታ`ሲ፣ ሓውሲ ዶማንዳ  ኣምሲለዮ። ሓያለ ብከምኡ  ዝተሰርሓ ደርፍታት የዋህልል`የ ምስ ምህላወይ፣ ተስፋ  ይገብር ንዐዐን ዝምልከት ርእሱ ዝሓኣለ ካልእ ግዜ ከቅርቦ ）

 

   መዓስ ምኳኑ`ኳ ብልክዕ ኣይዘክሮን ፣ ግን ንዓሰርተ ዓመት ክልተ ወይ ሰለስተ ዓመት ጎደል`ዩ ዝኸውን። ብምክንያት መዓልቲ ` ነጻነት` ኣብ ኤርትሮ  ጀርመን ዓቢ  መኣዲ ስነጥበብ ኣብ ዝተኻየደሉ ግዜ፣  በሃር ድምጻዊ በረኸት መንግስትኣብ ንመድረክ ተዓዲሙ ክደርፍ ምስ ደየበ። ሽዑ ዝተዛረቦ  ቃል ምስ ዝህሉ፣ `ዚ ሕጂ ብተለምዶ `ኣምሃሪክ ህርመት`  ቢልና እንጽውዖ （`ጎንደረኛ ` ምኳኑ`ዩ ）፣  ቅድሚ ብዙሕ ዓመታት ናህና ከም ዝነበረ ፡ ሱር  መሰረቱ ኣብ ኤርትራ ምኳኑን ደረትና ነፊሕና ክንጥቀመሉ ከም ዘለናን  ብምሕባር`ዩ  ” ሕነሽም ሕነሽም ፡ ወዲ ደቂ ተሽም ”  `ናበለ ፡  ቀደም ዘመን በዚ ህርመት ትድረፍ ዝነበረት ደርፊ ክራሩ ብምቅናይ ዘስምዓና። ብዘይካ`ዚ ኢንጂነር ኣስገዶም`ውን ኣብ ገለ  ኣጋጣሚ ከም`ኡ ከም ዝበለ፣ ወዲ ትካቦ  ምስ Eri-tv ዝገበሮ  ቃለመሕተት  ናይ ቀረባ ተዘክሮይ`ዩ።  ከም`ኡ ከይ`ኮነ ኣይተርፍን`ዩ፣ ገለ ደረፍቲ ነቲ ህርመት ክሳፈይዎ  ዝተርኣዩ። `ዚ ይኹን `ምበር ዳርጋ መብዛሕትኡ`ቲ ዜማ ካብ ናይ ኢትዮ ደርፍታት ሓደ ሓደ ግዜ እናቀድሑ ፡ ሓደ ሓደ  ግዜ  ከኣ እናገለሉ ደርፍታቶም  ዝተፍኡልና።

 

   እስኪ ንሎሚ ነዚ ሶሻል ሜዳ ዓብሊላቶ ዝቀነየት  ብሮቤል ምካኤል ተገጣጢማ    ዝተደርፈት። ከምኡ`ውን ዜማ ሮቤልን ናይ ህዝቢን ብምባል ከይተሓነኸለይ ስሙ ብምቅዳም ፣ ብምልቅቃብ ተለቃቂባ ዝተዓየት ስራሕ ክንሳ ፡ ንምንታይ`ዩ ስሙ ክሳብ ክንድ`ቲ ክጎልሕ ተደልዩ  እናገረመኒ`የ ዝጽሕፍ ዘለኩ። ግን！ ኣበየናይ`ዩ  ክፋል`ዩ`ባ እጃሙ ዘበርከተ ኣብ`ዛ ስራሕ  `ዚኣ፧  እንተ`ቲ ዜማ`ሞ  ኣበየ ቦትኡ ዝድረፍ ዝነበረ`ዩ። ግዳ ንሕጂ `ቲ ጫሕ ጨርባሕባሕ ክብል ዝቀነየ ናይ ብክልተ ሃገራት ዘለፋታት ኮነ ጨብጨባ  ፡ ከምኡ`ውን ከም`ቲ ኣብ ላዕሊ ዝገለጽኽዎ  ጉዳይ ህርመት ናይ`ቲ ዜማን ዜማን ንጎኒ ኣወንዚፈ ኣብ ግጥማዊ መዳያ ክርምስሳ ክፍትን`የ።

 

የኔ ቆንጆ ፡ የኔ ወለላ

ምልኣት ልበይ ምንም ዘይጎድላ

ኩሉምላ ነብሲ ነገር

እወድሻለው  የኔ ፍቅር

 

ከም`ቲ ንጉስ ዳዊት ዝበሎ`ዩ ` ኣብ ትሕቲ ጸሓይ ፡ ሓድሽ ነገር የለን` ። ሓቂ ዘረባ ኣነ`ውን  ኣብ ቀረባ ግዜ  ናይ ሮቤልን መሰልቱ ማለት ናይ`ዞም ድያስፋራ （ድያስፖራ ንምባል`የ）ዝተዓዘብክዎ እንተሎ ፡ ከም ድፍረት ድኣ ኣይቆጸረለይ ይኸውን `ምበር፣ ሓድሽ ኣልባሳት ነቲ ቪድዮ ክሊፕ ቢሉ ዝተወድየ ፡ ከምኡ`ውን ሓደሽቲ ብሪቅሪቅ ዝብላ  ናይ እዝንን ተዘይ`ኮይኑ፣ ሓድሽ ነገር ዳርጋ ካብ ዘይይ ንሪኢ`ሲ ከም`ዛ ዋዛ ዓመታት ነቁጽር ኣለና`ኮ（ብኢድ ዝቁጸራ ኣዝየን ጽቡቃት ከም ዘለዋ ግን ኣይዘንጋዕኩን）።

 

  ብዝኾነ ናብ`ዛ ጽብቅቱ ወይ  ሽኮሩ ንመለስ ፣ `ዛ ሽኮሩ （`ዚ ሰብ`ዚ ምስ ባዶ  ትሽዓተ ርክብ ከይሃለዎ ዝተርፍ ኣይኮነን፣ ዋላ ቋንቋ ቀይሩ ተተብሃለ ፡ ካብ ስርዓተ ሻሂ ከናግፈና ኣይከኣለን ዘሎ። መን ይፈልጥ ሎም`ስ ናብ ሊፕቶን ግዲ  የሰጋግረና `ባ ይኸውን። ）ምልኣት ልቡ ምኳናን ዋላ ሓደ ዝጎድላ ከም ዘየለን ፣ ኩሉምላ ነብሲ ነገሩ ምኳና ክነግረና ከም ዘይጸንሐ ፡ ሃንደበት ግዲ ተጥዒሹ  `እወድሻለው የኔ ፍቅር` ብምባል ምስ ምንታይ`ኮን ኢና ክንቆጽረሉ። ምክንያቱ ኣብ ላዕሊ ምሳና`ዩ ዘዋግዕ ዘሎ፣ ስለ`ዚ `እወድሻለው` ዘይኮነ ` እወዳታለው` ክብል`ዩ ዝግብኦ። `ቲ ምንታይ ብቀጥታ ምሳና `ምበር ምስ`ዛ ቆንጂቱ  ስለ ዘይኮነ`ቲ ወግዒ። ምስ`ኣ እንተ ሓሲብዎ `ቲ ወግዒ ግን ከም`ዚ`ዩ  ክኸውን ዝግብኦ ነይሩ።

 

የኔ ቆንጆ ፡ የኔ ወለላ

ምልኣት ልበይ ምንም ዘይጎድለኪ

ኩሉምልኪ ነብሲ ነገር

እወድሻለው  የኔ ፍቅር

   ድሓን ነገር ሓድሽ መተርኣስ ምኳኑ`ዩ ምውሓጡ ይሓይሽ። ትሕት ቢልና እስቲ ንቀጽል！

ቆንጂየ ንጻወት ብሓጎስ ብደስታ

`ዛ ዓለም ጎደሎ ፡ ሰሓቅ`ዩ መቀረታ

ፍቅሪ ተኪላ ዋሕስ ክልቴና

ኩሉ ምሉእ`ዩ እንታይ ከይጎድለና

 

ዝኾነ ዜማ ኣብ ኣእምሮካ ምስ ተሰላስሎ ፡ `ቲ ዜማ  በዓሉ ስለ ዝመርሓካ ብኡኡ እናተቀየድካ ዝኾነ ግጥሚ ምስ ትሶኽዓሉ ደርፊ ከም ዝኸውን ርሑቅ ከይከድና  ናይ ቀረባ ኣብነት ክትኮነና እትኽእል ደርፊ`ያ ተዘይ በልኩ ዘጋነንኩ ኣይመስለንን። ንኣብነት ኣብ`ዛ ማይቤት ተጠቂሙላ ዘሎ ዜማ ብራብዓይ ስለ ዝተኣስረ ራብዕ ብዝውድእ ኢካ ክትሰፍዮ እትግደድ። ብከምኡ  ከኣ`ዩ ክልተ ደፋኢ ክልተ ተቀባሊ ተጌሩ ዝተዓየ። ግዳ `ዚ ጠባይ ቆንጆ ዲዩ ዘይቆንጆ ዛጊት `ኳ እንተዘይፈለጥናዮ፣  ግን ንቆንጂቱ `ዛ ዓለም ፡ ጎዶሎ ምኳናን ሰሓቅ ከም ዝኮነ መቀረታ  ሓንቲ ከይሓብአ ምስ ነገራ። ክነግራ ዝጸንሐ ኣወንዚፉ ሓደ ፍቅሪ ዝብሃል ንሓዲኦም ድዩ ወላ ንክልቲኦም እንድዒ ፣ እዝጊ ዋንኡ ！ ግን ዘመዶም`ዩ ዝኸውን ፡ ኣነ `ውን ጠርጢረዮ ኣለኩ። ብዝኮነ ተማዊቱ ዋሕስ  ስለ ዝኮኖም ኩሉ ከም ዝመልኣሎም ይዋኣዮ （መን`ኢኻ`ዚ！`ይር**ዮ` ዝበልካ ፣ እዎው ሰበብ！ እዚኣ ኣይበልኩን ፡ ኣነ `ዘልኩ’ሲ` ይዋኣዮ`የ ኢለ！）ክንዲ ዘርእየና ብተዘዋዋሪ ክነግረና ህርድግ ዝብል ዘሎ።

 

ፍቅሪ ጥዑም`ወ ወገን ዘይፈላሊ

ፍቅሪ ሙቁር`ወ እንታይ በሃሊ

ጸሊም ጻዕዳ እንከይበለ ልብታት ይጠምር ንኩሉ ብማዕረ

ኣብ`ዛ ማይ ቤት  ዝተዘንግዐ ኮይኑ ዝርኣየኒ ዛዕባ `ተሎ፣ ኣብ ሞንጎ  ሰባዊን ሰብኣውን ዘሎ ዛዕባ ክትንክፎ ኣገዳሲ ኮይኑ ይስምዓኒ። ሰባዊ ንሓደ  ግኡዝ ነገር ክትዛረበሉ ኮነ ከተዛርቦ ምስ እትደሊ ግነት ሓዊስካ ከም ሰብ እናገለጽካ  እትሃንጾ ሓደ ካብ ዓይነታት ግጥሚ`ዩ። ናይ ቀረባ  ኣብነት ክኾነና ብቴድሮስ ሓጎስ `ኣስኳቡሊ` ከምኡ`ውን  ብሙሴ  በርሀ `ህዋሰይ` ዝብላ  ደርፍታት ክቀርባ ዝኽእላ`የን። እንተ`ዛ ደርፊ ግን！ ሰባዊን ሰብኣውን ክልቲኡ  ከተጣምር ትህቅን ምስ ምህላዋ ካብ ሓዲዳ ወጺያ ትህውትት`ያ  ዘላ። ምክንያቱ ኣብ ላዕሊ ዘሎ  ማይቤታት ፡ `ዚ ጠባይ ምስ ሰብኣዊ ማለት ምስ ቆንጂቱ`ዩ ዝኽልም ዘሎኖ።

 

መግቢ  ሕልና  ሰናይ እንከሎ

እንታይ መጺና ግና ዘይንክተሎ

መፍትሒ ኩሉ ስኒት እንከሎ

ንጽልእን ቂምታን ብፍቅሪ ዘይንስዕሮ

 

    ሕጂ ብዙሕ ሕቶታት ከልዕል ዝግደድ ኮይኑ ይስምዓኒ ኣሎ  ፡ ምክንያቱ `ዚ ገጸ ጋህሪ （እናተገገኒ እንድዩ  ፡ ግዳ！ ገጸ ባህሪ ንምባል`የ ዝኸውን ፣ ምኳን ንዓቅመ ገጸ ባህሪ ዝበጽሐ ኣይመስለንን ብኸም`ዚ ዘላቶ  ትጽናሕ  ） ምስ`ዛ ቆንጂቱ መዓስ`ዩ ቂምታን ጽልእን ኣራኪቡሉ፧ በየናይ መለኪዕታት`ዩ ስኒት መፍትሒ ኩሉ ዝኾነ፧ መግቢ ሕልና ሰናይ ምኳኑ ዝነግረና  ዘሎ ፡ እንታይ ክብለና ስለ`ዘሎ`ዩ፧  ዘይተመለሱ ሕቶታት ከም ርዱእ ዶኾን ተሓሲቦም፧ እምበኣር እዝን ወዲ ከም`ዝን`ዩ ሓንቲ ካብ`ተን ቅንጥብጣብ ዘብላ `ዛ `ደርፊ`።  ሕጂ`ዶ`ሞ  ዛዕጎል ጌረ ክፈትሖም ኮይነ፣ በዚ ኣጋጣሚ `ዛ ማይቤት ግጥሚ በዓልካ ኣሲርካ በዓልካ ክትፈትሖ ከም ዘይትኽእል እተስተምህር ጽብቅቲ ኣብነት ኮይኮነት ኣይትተርፍን`ያ በሃላይ`የ።

 

የኔ ቆንጆ

ኣብነት ንሁን የሰላም ኣርማ

መዋደድ ይሁን የኛ ኣላማ

መተሳሰብ ይንገስ ብኣለም

ለሰው ከፍቅር ፡ የሚበልጥ የለም

 

`ዚ ዛጊት መንነቱ ዘይተፈልጠ፣ ነዛ ሽኮሩ ናይ ሰላም ኣርማ  ኣብነት ንክኾኑን ፡ እቲ ፍቅሮም ብዝበለጸ ዓለም ብዙሪኣ ፣ ልዕሊ ሮሜን ጁሌትን ብዘቅንእ ፍቅራዊ ሂወቶም ንዓና ንሓበሻ ከኣ ብቅንኢ  ሕምስ  ከብልዋ ሎሚ `ኳ ኮይኑ ተርኣየኒ። `ምበኣር ነዘን ከም ሊፕቶን እናኣተዋ ዝወጻ ዘለዋ ሓረጋት ተጠቂምካ ኢካ  ኣምሒር ደሪፈ ዝብሃለለይ ዘሎ። ኣየ ከየ！

 

ኣብነት ንኩን ፡ ኣብነት ሰላም

ሕብሩ ክቅይር `ዚ  ጸላም እዋን

ተከባቢርና ነንግሶ ፍቅሪ

ሰላም ቅሳነት ክህበና ፈጣሪ

 

       እዚ`ኣ `ውን፣ ካብ`ዛ ልዕል ኢላ ዘላ ዘፍሊ `ተለዋ ብትግርና ስለ ዝተለቃቀበት ተዘይ ኮይኑ ፡ ክልቴኤን ሓደ`የን። ኣብ መወዳእት ክብሎ  ዝደሊ እንተሎ ኩሉ ክዛረብ ዝክእል ክደርፍ ይኽእል`ዩ፣ ኩሉ ክደርፍ ዝኽእል ግን ክገጥም ከም ዘይክእል ሕርሕራይ ጌሩ ሎሚ መቸም በሪሁለይ ኣሎ።

 

ማማይ ምሕረትኣብ

21\11\2016